Ардын дуу бүжгийн Едлинёк эрдмийн чуулга нь 1975 оны 12 сард Соёл Урлагийн Төв Хүрээлэнгийн харъяа Социалист Польшийн Оюутны Байгууллага болон Үйлдвэрчний Соёлын Ордны дэргэд чуулгын найруулагч Марк Ванцлавын санаачлагаар ардын дуу бүжгийн хамтлаг гэдгээр үндэслэгдэн бий болжээ.
Чуулгын нэр нь Долношлонск мужийн Едлина Здрой орчмоос гаралтай Едлинёк бүжгээс улбаатай юм. Тухайн үед хөгжмийн найруулагчаар Барбара Шимчак, чуулгын удирдагчаар Марэк Чэрниак нар ажиллаж байлаа. Тус чуулгын нээлтийн тоглолт 1977 оны 12 сарын 18-нд болж байв.
Едлинёк чуулга нь урын сандаа Полонез, Мазур, Краков нутгийн ардын бүжгийн төрлүүд болон Долношлонск, Гүрношлонск, Опол-Рачиборкс, Загленбиовск, Садецк, Опочинск, Чешинск, Гурал Шлонск ба Живецк гэх мэт бүс нутгийн дуулалт бүжгийн төрлүүдийг багтааснаас гадна Шлонск мужийн бүхий л төрлийн дуу бүжгүүдийг урын сандаа нэгтгэсэн улсдаа цорын ганц хамтлаг юм.
Едлинёк чуулга Польшийн соёл урлагийг гадаад дотоодод сурталчлахаар 1995 онд Соёл Урлагийн Яамнаас өргөмжлөгдсөн ба 1990 онд Вроцлав хотын удирдлагаас Гавьяаны Алтан медаль, 2000 онд Вроцлав мужийн Хөдөө Аж Ахуйн Их Сургуулийн Гавьяаны Алтан медаль, 1984 онд Италийн Кастровиллари хотод болсон Олон Улсын XXVI ардын урлагийн наадмын Дэд байр, 1999 онд Сицилийн Агригенто хотод болсон Урлагийн Наадмын Дэд байр, бусад наадмуудаас нийтдээ 39 өргөмжлөл, 32 медаль хүртэж байжээ.
Мөн АНУ-ын Силвер Доллар Сити хотын Хүндэт иргэн, АНУ -ын Брансон хотын Алтан түлхүүр, АНУ-д зохиогдсон Олон Улсын Ардын Урлагийн Фолкмат наадмаас тусгай шагналаас гадна, Канадын Нөхөд сэтгүүл, АНУ-ын Хойд Каролина мужийн Баруун-Өмнөд Бүсийн Хүүхдийн Хөгжил байгууллага, АНУ-ын Уэйнэсвилле хот, Германы Битбург хот, Израйлийн Нетани хот, Югославийн Лукавац хотын дарга нараас талархалын жуух бичгээр шагнуулж байв. Едлинёк чуулга нийтдээ 2500 гаруй удаа уран бүтээлээ толилуулж байсан.
Өнөөдөр тус чуулга Вроцлавын бүхий л их, дээд сургуулийн оюутнуудаас бүрдсэн бүжигчин, гоцлол дуучин, хөгжимчид зэрэг 50 хүний бүрэлдэхүүнтэй ажиллаж байна. Байгуулагдсан үеэс хойшхи 30 жилийн хугацаанд Вроцлавын их дээд сургуулиудын 2600 гаруй оюутан тус чуулгад харъяалагдаж байжээ. Оюутан ахуйдаа Едлинёк чуулгаар дамжсан тэдгээр оюутан залуус Шлонск, Мазовецк мужууд дахь Ардын Урлагийн бусад хамтлаг, чуулгуудад өдгөө ч уран бүтээлээ толилуулсаар байна.
Akademicki Zespół Pieśni i Tańca „Jedliniok” powstał w grudniu 1975 przy Akademickim Centrum Kultury – Pałacyk ZW SZSP i Dzielnicowym Domu Kultury Fabryczna – Zamek jako grupa tańca folklorystycznego założona przez jego kierownika artystycznego- Marka Wancława. Jego nazwa wywodzi się od jedlinioka – tańca dolnośląskiego z okolic Jedliny Zdroju. Kierownikiem muzycznym była Barbara Szymczak, a kierownikiem organizacyjnym Marek Czerniak. Koncert inauguracyjny odbył się 18.12.1977 roku. W 1978 roku patronat nad zespołem przejęło Kolegium Rektorów Szkół Wyższych a bezpośrednią opiekę scedowano na Akademię Rolniczą. 4 III 1978 roku w Klubie „Budowlani” odbył się koncert galowy, na którym Rada Artystyczna d/s studenckich zespołów pieśni i tańca przy ZG SZSP zatwierdziła program do prezentacji za granicą.
W 1980 roku Akademia Rolnicza przejęła całkowitą opiekę nad zespołem i finansuje w całości działalność „Jedlinioka”. 3 III 1980 roku zespół zaprezentował nowy program, którego twórcami byli – od strony choreograficznej; Jan Mazur i Zofia Serwa Andruszkiewicz a od strony muzycznej – Helena Tomaszek. W 1980 roku kierownikiem zespołu zostaje Jadwiga Kimber-Brzezicka, a w 1981 roku managerem Henryk Brzezicki. W następnych latach opracowano zupełnie nowy program, w którym dąży się do minimalnej stylizacji i nie ma podziału na chór i balet – wszyscy członkowie zespołu tańczą i śpiewają. AZPiT „Jedliniok” ma w swoim repertuarze tańce narodowe – poloneza, mazura, krakowiaka oraz tańce i pieśni regionalne: dolnośląskie, górnośląskie, opolsko-raciborskie, zagłębiowskie, sądeckie, opoczyńskie, cieszyńskie, górali śląskich i żywieckich. Jest jedynym zespołem w kraju, który w swoim repertuarze ma wszystkie podregiony Śląska. Twórcami i konsultantami programu są najwybitniejsi polscy regionaliści: Józef Bąk-Bąkowski, Józef Zielina, Stanisław Wodnicki, Janina Marcinek, Władysław Rakowski, Jan Gąsiorek, Józef Mikś, Anatol Kocyłowski, Janusz Mroczek, Jan Łosakiewicz, Barbara Sokołowska, Witold Jarosiński, Janusz Kaźmierczak, Daniela Nawrocka. Program ten uzupełniany nowymi punktami repertuaru jest prezentowany do dzisiaj.
Od 1981 roku z zespołem współpracowali instruktorzy muzyczni: Małgorzata Jaworska-Kaczmarek (1981-1987), Anna Ogińska (1983- do dnia dzisiejszego), Bogusława Orzechowska (1983- do dnia dzisiejszego), Alicja Piszczałka-Janukiewicz (1987-2011), Renata Burzawa (1989- do dnia dzisiejszego), oraz instruktorzy tańca: Zbigniew Owczarzak (1981-2008), Jarosław Makowski (1981-1983), Liliana Górska-Sieradzka (1983-1987), Marian Babula (1987-1988), Krzysztof Rybiński (1987-1989), Anatol Krupa (1989-1990), Henryk Królak (1990-2002), Bożena Siedlecka (2003-2006), Andrzej Kiszecki (2004- do dnia dzisiejszego), Magdalena Zaleska (2006- do dnia dzisiejszego), Joanna Ciak (2008), Ryszard Norowicz (2008-2009), Wioletta Milewska (2009-2014). W 2002 roku kierownikiem zespołu zostaje dotychczasowy jego manager Henryk Brzezicki.
Zespół „Jedliniok” za propagowanie polskiej kultury narodowej w kraju i za granicą otrzymał dyplom Ministra Kultury i Sztuki (1995), Złotą Odznakę Zasłużony dla Województwa Wrocławskiego i Miasta Wrocławia (1990), medal „Za zasługi dla Akademii Rolniczej we Wrocławiu” (2000), II nagrodę na XXVI Międzynarodowym Festiwalu Folklorystycznym w Castrowillari we Włoszech (1984), II nagrodę na XXXX MFFw Agrigento na Sycylii (1999), a także 39 dyplomów i 32 medale (m.in.: Plevcdec, Amberieu En Bugey, Culoz, Redon, Carentoix, San Gioranni, Lazzaro, Santarem, Salvaterra de Mognos, Union Catholignes des Cheminots Francais, Capo d’Armi Folkfestival, Cobh Folk Dence Festival, Provincia di Rweggio di Calabria, Feira Nacionale de Agricultura- Santarem, Cioche, Lussac, Betaille, Sarlat, Uniwersytetu w Wuhan – Chiny, MFF Nang-Ying na Tajwanie). Otrzymał: obywatelstwo honorowe miasta Silver Dollar City – USA, klucze do miasta Branson – USA, szczególne wyróżnienie MFF Folkmot w USA oraz podziękowania od: magazynu „Wśród przyjaciół” (Kanada), Southwestern Child Development (Pn. Karolina – USA), burmistrzów miast Waynesville (USA), Bitburg, Sussen (Niemcy), Netanii (Izrael), Lukavac (b. Jugosławia).
Zespół „Jedliniok” koncertował ponad 2500 razy. Występuje głównie dla miasta i środowiska akademickiego. W czasie swej działalności, w kraju brał udział w licznych przeglądach, m. in. Tygodniu Kultury Studenckiej (1976), Centralnych Dożynkach (Płock 1976, Leszno 1977), Ogólnopolskich Studenckich Konfrontacjach Artystycznych Akademii Rolniczych "OSKAAR 77", Festiwalu Studenckich Zespołów Pieśni i Tańca – Katowice 78, Przeglądach Studenckich Zespołów Pieśni i Tańca (1978, 1986), Jubileuszowym Tygodniu Kultury Beskidzkiej – 83, Festiwalu Artystycznym Młodzieży Akademickiej – Świnoujście 84, Przeglądach Zespołów Pieśni i Tańca Akademii Rolniczych (Jasło 85, 87), Cepeliadach (Wrocław 1983-1992), Jarmarkach Piastowskich (Wrocław 1983-1989), Żużlowych Mistrzostwach Polski (1988), Mistrzostwach Polski Karate, Grunwaliadach, Dniach Wrocławia, Dniach Turystyki, Dożynkach w woj. Dolnośląskim, Juwenaliach (1985-2006), Arkanaliach (2004-2005), okolicznościowych świętach (m. in. w miastach Brzeg, Oława, Nysa, Udanin, Złotoryja, Bolesławiec, Bytom, Chorzów, Katowice, Paczków, Bogatynia, Oborniki, Mojęcice, Oleśnica), koncertach charytatywnych, uroczystościach i sympozjach na Akademii Rolniczej i innych wrocławskich uczelniach oraz dla grup zagranicznych zwiedzających Wrocław.
W czasie trzydziestoletniej działalności Zespół wyjeżdżał za granicę reprezentując 57 razy Miasto i środowisko akademickie Wrocławia w wielu krajach, na różnych kontynentach. Zespół brał udział w międzynarodowych festiwalach folklorystycznych, przeglądach, tournee:
- 1978 Festiwal Studenckich Zespołów Pieśni i Tańca – Katowice, Czechosłowacja, Francja – tournee
- 1979 Węgry – tournee
- 1980 Francja – tournee
- 1983 XX Jubileuszowy Tydzień Kultury Beskidzkiej – Maków Pod., Wisła, Żywiec, MFF w Trnjani – b. Jugosławia
- 1984 Festiwal Artystyczny Młodzieży Akademickiej – Świnoujście, MFF w Castrowillari – Włochy, w Trnjani b. Jugosławia
- 1985 Przegląd Zespołów Pieśni i Tańca Akademii Rolniczych – Jasło, b. Jugosławia – tournee, Francja – tournee
- 1986 MFF w Algierze – Algieria, w Santarem – Portugalia, w Estremadurze – Hiszpania, b. Jugosławia – tournee
- 1987 MFF w Fuentes – Argentyna, w Algierze – Algieria, Brazylia- tournee
- 1988 b. Jugosławia
- 1989 MFF w Bitburgu – Niemcy, b. Jugosławia, Francja – tournee
- 1990 Norwegia, Francja, Niemcy– tournee
- 1991 MFF w Netanii – Izrael, Francja – tournee
- 1992 MFF w Cobh – Irlandia, Francja – tournee
- 1993 MFF w Palma de Majorka – Hiszpania, Dni Wrocławia w Wiesbaden – Niemcy
- 1994 MFF w Lazzarro – Włochy, Francja – tournee
- 1995 MFF w Karlsruhe – Niemcy, w Montrejeau – Francja
- 1996 MFF w Silver Dollar City, w Murfreesboro– USA, Dni Turystyki Polskiej w Goerlitz – Niemcy
- 1997 MFF w Drummondville, Hamilton– Kanada, w Waynesville–USA, Francja– tournee
- 1998 Dni Wrocławia w Poitiers – Francja
- 1999 MFF w Agrigento – Sycylia, w Schagen- Holandia, w Wuhan – Chiny, w Bitburgu – Niemcy, Niemcy – tournee
- 2000 MFF w Tainan, Nan–Ying- Tajwan, w Puebli – Meksyk, 40–rocznica rekonstrukcji Agadiru – Maroko
- 2001 MFF w Montguyon – Francja, 4th Negeri Sembilan Cultural Carnival, 2nd Sabah International Arts Festival – Malezja
- 2002 MFF w Kazicbarcika – Węgry
- 2003 MFF w Vodnjanie – Chorwacja
- 2004 MFF w Bitburgu, w Sussen – Niemcy, Bośnia i Hercegowina – tournee
- 2005 Dni Kultury Polskiej w Dreźnie – Niemcy, MFF w Sarajewie – Bośnia i Hercegowina, Chorwacja – tournee
- 2006 MFF w Sharm Elshikh – Egipt, Bośnia i Hercegowina, Chorwacja – tournee
- 2007 MFF w Conception – Chile. Argentyna, Brazylia – tournee, Chorwacja, Bośnia i Hercegowina - tournee
- 2008 Międzynarodowy Festiwal Chopinowski w Chung Cheng – Korea Poł., MFF w Pradze, Dolni Cermny – Czechy, Dżakarcie, Bali – Indonezja, Indie, Nepal, Bangladesz – tournee
- 2009 MFF w Wodnjanie - Chorwacja, Bośnia i Hercegowina - tournee, Kazachstan, Kirgistan - Dni Kultury Polskiej
- 2010 MFF w Hue - Wietnam, San Pablo, San Vicente, San Carlos - Kostaryka, Hidalgo, Santiago de Anaya, Monterrey - Meksyk, Gwatemala - tournee.
- 2011 MFF w Lukavacu - Bośnia i Hercegowina, tournee - Chorwacja, Nowa Zelandia
- 2012 MFF w Kladnie - Czechy, w Hakodate - Japonia, Australia - tournee.
- 2013 MFF w Calar - Irak, Zonguldak, Rize - Turcja, Zatoka - Ukraina, Slany - Czechy, tour - Kanada
- 2014 MFF w Luoyang - Chiny, Slany - Czechy, Portland, Tucson - USA, tournee - Turcja, Kanada, USA.
- 2015 MFF, Tydzień Kultury Polskiej w Turku - Finlandia, Portugalia, USA - tournee, festiwale
MFF - Międzynarodowy Festiwal Folklorystyczny
Zespół reprezentował miasto Wrocław na:
- Dniach Wrocławia w Wiesbaden (Niemcy 1992) i Poitiers (Francja 1998)
- Dniach Turystyki Polskiej w Goerlitz (Niemcy 1996)
- 40 rocznicy rekonstrukcji Agadiru (Maroko 2000)
Był gospodarzem pobytu we Wrocławiu grup folklorystycznych z Turcji, krajów b. Jugosławii Izraela, Niemiec, Hiszpanii, Włoch, Malezji, Kazachstanu. Członkami zespołu „Jedliniok” są studenci Uniwersytetu Przyrodniczego oraz innych wrocławskich uczelni. Zespół oprócz koncertów prowadzi również zajęcia edukacyjne i szkoleniowe.
Od 2004 roku przedmiot „Rola folkloru w kulturze narodu” prowadzony podczas prób zespołu jest przedmiotem humanistycznym przeznaczonym dla studentów Uniwersytetu Przyrodniczego oraz Politechniki Wrocławskiej.
Dzisiejszy „Jedliniok” to ok. 50 tancerzy, solistów – śpiewaków i muzyków – studentów i absolwentów wszystkich wrocławskich uczelni. W ciągu 30 lat jego działalności w zajęciach uczestniczyło ok. 2600 studentów wszystkich wrocławskich uczelni. Byli członkowie „Jedlinioka”, zakładają i prowadzą własne zespoły folklorystyczne, tańczyli i tańczą w zespołach „Śląsk” i „Mazowsze”, są inspiratorami działalności kulturalnej w terenie.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz